24:
Sukaesih

Deel dit artikel

Sukaesih is een van de 15 vrouwen die in 1928 door de koloniale regering wordt verbannen naar het concentratiekamp Boven-Digoel, gelegen in een onherbergzaam gebied in Nieuw-Guinea. Een oord in the middle of nowhere waar Nederland activisten interneert die strijden tegen onderdrukking en uitbuiting, met als doel isolatie en psychisch breken.

Het politieke leven van Sukaesih begint als ze actie voert tegen de koloniale slachting op boeren tijdens de suikerstaking in West-Java waar tussen 1920 en 1923 meer dan 20.000 arbeiders in 160 van de 190 suikerfabrieken staken. Rond 1926 is ze medeoprichter van de vrouwenafdeling van de Communistische Partij en is ze actief in Sarekat Istri, de vrouwenafdeling van de vakbond.

In februari 1927 worden Sukaesih en haar man gearresteerd tijdens een massale arrestatie. Het verdere jaar zit ze in voorarrest op grond van ‘activiteiten die in strijd zijn met het koloniaal wetboek van Strafrecht’. Van april 1928 tot 1931 is ze, samen met andere vrouwelijke activisten onder wie Soetita, Moenasiah en Saama, geïnterneerd in Boven-Digoel. In 1931 wordt een deel van de politieke gevangenen vrijgelaten waaronder Sukaesih. In datzelfde jaar hertrouwt ze met de Nederlander J.H.Philippo, lid van de Communistische partij en havenarbeider in Tanjung Priok. Eind 1937 reist ze met haar man naar Nederland. In deze tijd geeft ze lezingen voor lokale groepen van de Communistische Partij en voert ze campagne voor de sluiting van Concentratiekamp Boven-Digoel. De lezingen die ze geeft in het Indonesisch worden vertaald door Rustam Effendi.

In deze periode geeft ook de voormalige kampdokter Schoonheyt lezingen ten gunste van het kamp. Soekaesih en Gijsbert van Munster schrijven het pamflet ‘Indonesia, een politiestaat’ (met een antwoord aan dr. Schoonheyt). De eerste druk van de brochure is snel uitverkocht en wordt hetzelfde jaar herdrukt. De Japanse bezetting in 1942 betekent het einde van concentratiekamp Boven-Digoel.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werken Soekaesih en Philippo ondergronds voor de Communistische Partij. In 1946 keerden ze terug naar Indonesië.

‘Uit het Digoelkamp naar Nederland’. Het volksdagblad: dagblad voor Nederland. Amsterdam, 14 oktober 1937, p.4
‘Opheffing van Boven-Digoel! Een eis van de nationale beweging’. Het volksdagblad: dagblad voor Nederland. Amsterdam, 15 oktober 1937. P.3
‘Uit het leven van een moedige vrouw’. Vrouwen; orgel van het Wereld Vrouwen-Comité tegen Oorlog en Fascisme. 2 (10):[14] 1937, de Leeuw-Noteboom, A.
‘Raden Sukaesih vecht voor haar volk. Stampvolle vergadering in Rotterdam’. Het volksdagblad voor Nederland. Amsterdam, 30 november 1937. P.1
‘Indonesia. Een politiestaat’. Gijsbert van Munster en mw. Philippo-Raden Soekaesih
Amsterdam, 1937
‘Wie was Raden Sukaesih? Een figuur uit de Indonesische vrijheidsstrijd’.
De Waarheid. Amsterdam, 3 juni 1978. P.5
‘Sejarah organisasi perempuan Indonesia. (1928-1998), Amini Mutiah, Yogyakarta, UGM Press p.89 ISBN: 9786023869602

‘Uit het Digoelkamp naar Nederland’. Het volksdagblad: dagblad voor Nederland. Amsterdam, 14 oktober 1937, p.4
‘Opheffing van Boven-Digoel! Een eis van de nationale beweging’. Het volksdagblad: dagblad voor Nederland. Amsterdam, 15 oktober 1937. P.3
‘Uit het leven van een moedige vrouw’. Vrouwen; orgel van het Wereld Vrouwen-Comité tegen Oorlog en Fascisme. 2 (10):[14] 1937, de Leeuw-Noteboom, A.
‘Raden Sukaesih vecht voor haar volk. Stampvolle vergadering in Rotterdam’. Het volksdagblad voor Nederland. Amsterdam, 30 november 1937. P.1
‘Indonesia. Een politiestaat’. Gijsbert van Munster en mw. Philippo-Raden Soekaesih
Amsterdam, 1937
‘Wie was Raden Sukaesih? Een figuur uit de Indonesische vrijheidsstrijd’.
De Waarheid. Amsterdam, 3 juni 1978. P.5
‘Sejarah organisasi perempuan Indonesia. (1928-1998), Amini Mutiah, Yogyakarta, UGM Press p.89 ISBN: 9786023869602

Terug

Alle portretten

Sukaesih

Garut, West-Java / 1895

15 vrouwen in totaal worden door de koloniale regering naar het concentratiekamp Boven Digoel verbannen. De andere vrouwen in het onherbergzame oord zijn vrouwen van de mannelijke gevangenen die zich met hun kinderen bij hun man voegden.