27:
Ratu Zaleha

Zaleha wordt in 1880 geboren in Muara Lawung als kleindochter van Pangeran Antasari die afkomstig was uit Banjar, Zuid Kalimantan. Vanaf haar kindertijd is ze betrokken bij de strijd die haar vader, Sultan Muhamad Seman en haar grootvader Antasari voeren tegen de koloniale bezetter. 

Voordat haar vader sterft, ontvangt zij van hem de koninklijke erfring. Vanaf dat moment is zij zijn opvolger als sultan en opperste oorlogsleider en zet ze de strijd voort tegen de Nederlanders tijdens de Banjar oorlog. Zij draagt dan de titel Ratu Zaleha. 

Niet alleen levert zij samen met haar man, Gusti Muhammad Arsyad, een fysieke strijd, ook geeft Ratu Zaleha, samen met vrouwelijke Dayak-leiders, lees- en schrijflessen Maleis en Arabisch aan Banjar vrouwen en kinderen. Veel aandacht besteden ze aan de rol en de emancipatie van vrouwen, islamitische leerstellingen en wetenschap.

In 1904 worden de troepen waarin haar man strijdt aangevallen door de Nederlanders en wordt hij gevangen genomen. Op 1 augustus dat jaar wordt hij verbannen naar Bogor op Java. Zaleha laat zich daardoor niet ontmoedigen en vecht door. Met haar volgelingen bouwt zij verdedigingswerken bij Fort Manawing en bij de Oranje Nassau Kolenmijn om de aanvallen van de zwaarbewapende Nederlandse troepen af te slaan.

Ondanks fysieke en mentale uitputting weigert ze op te geven. Samen met bekende vrouwen uit de Dayak bevolking, onder wie Bulan Jihad en Illen Masidah, blijft ze strijden tegen de bezetters. Tijdens de veldslag in Barito snijdt Ratu Zaleha, met haar klewang de nek af van een Nederlandse soldaat, waarna ze omsingeld wordt door Nederlandse troepen. Deze veranderen het haar omringende bos in een vuurzee. 

Haar lange haar, dat in een knot is vastgezet, wordt afgesneden door een kogel en moet worden afgeknipt. Een andere kogel doorboort haar linkerarm zodat haar lichaam overdekt raakt met bloed. Na een zeer ongelijke strijd en in een slechte fysieke conditie moet Ratu Zaleha in 1906 de strijd opgeven, wordt ze gevangen genomen en samen met haar familie verbannen naar Java. In 1937 mogen ze terugkeren naar Banjarmasin. 

Ratu Zaleha is voor Banjar-vrouwen het symbool van emancipatie geworden. Het regionale ziekenhuis in Martapura wordt na haar dood in 1953 naar haar vernoemd. 

Ratu Zaleha was een tijgerin die weigerde zich te onderwerpen aan de Nederlandse bezetter.