25:
Lasmidjah Hardi

“Sinds de opkomst van de nationale beweging zijn vrouwen een onlosmakelijk onderdeel geweest van de strijd voor de onafhankelijkheid van het vaderland”, zegt Lasmidjah Hardi in de toespraak van ‘Sumbangsihku Bagi ibu pertiwi’ ‘My Contribution to Mother Earth IV’. Jonge vrouwen roept ze op hun rechten te realiseren waar in het verleden voor is gestreden. 

Al op haar 15^e jaar is Lasmidjah Hardi actief in de volksbeweging. Ze verhuist van haar ouderlijk huis in Trenggalek naar Betawi, waar ze haar werk voortzet als lerares op een basisschool van de organisatie Istri Sedar. In Betawi woont ze bij haar zus Lasmikin die getrouwd is met de vrijheidsstrijder Yahya Nasution. Hier maakt ze kennis met veel nationale strijders.

Als de koloniale regering de PNI van Soekarno verbiedt en Soekarno wordt opgesloten in de Sukamiskin gevangenis in Bandung wordt ze, begin jaren ’30, lid van Partindo. 

Na het uitroepen van de onafhankelijkheid op 17 augustus 1945 is ze actief bij de organisatie van de openbare keukens. Daarnaast bouwt ze haar huis om tot post voor jongeren die actief zijn bij het smokkelen van wapens naar het binnenland en het brengen van rijst van Cikampek naar Jakarta. Vanuit haar huis worden openbare bijeenkomsten georganiseerd voor het Ikada-plein. Later richt ze met Maria Ulfah de Bank Koperasi Wanita, de Women’s Cooperative Bank op.

In februari 1977 richt Hardi, samen met vrouwelijke strijders uit de tijd van de revolutie, Yayasan Wanita Perjuang, the Women’s Fighters Foundation op. De stichting is bedoeld als forum om de waarden van de strijd door te geven aan de volgende generatie. Ze doen dit door zoveel mogelijk verhalen over de strijd van vrouwen te verzamelen en vast te leggen. De stichting geeft vijf boeken uit met de titel ‘Sumbangsihku Bagi ibu pertiwi’ (‘My Contribution to Mother Earth’). De boeken bevatten 54 verhalen over vrouwen die hebben gestreden voor de onafhankelijkheid. De vrouwen die hun verhaal vertellen zijn divers qua achtergrond, regio, cultuur en religie en zijn daarmee een afspiegeling van Indonesië. Lasmidjah Hardi, een vrouw en vechter uit drie tijdperken, overlijdt in 1998 op 82 jarige leeftijd. Ze ligt begraven op de Perintis Kemerdekaan begraafplaats in Tanah Kusir Jakarta.